Andrew Cuomo. bron: YouTube.

Ontdek wat je van Andrew Cuomo kunt leren over inspirerend leiderschap in tijden van crisis

Als je als leidinggevende wilt leren hoe je mensen kunt inspireren, kun je een dure cursus aan Harvard volgen. Je kunt een boek lezen over Nelson Mandela of Steve Jobs. Maar je kunt ook de persconferenties bekijken die Andrew Cuomo, de gouverneur van de staat New York, in maart 2020 gaf aan het begin van de corona crisis. Zijn persconferenties trokken in de gehele VS de aandacht. Sommigen Amerikanen ervoeren die briefings als ‘troostende gemeenschapstherapie’ (1). Een kleding webwinkel had enige tijd als bestverkochte item een sweater met als opschrift “Cuomo for president”, voor $ 285,– per stuk (2).

Wat doet Cuomo waardoor mensen hem als een inspirerend leider ervaren? Wie zijn persconferenties analyseert, ontdekt zes richtlijnen die elke leidinggevende kan gebruiken om zijn of haar medewerkers te inspireren in tijden van crisis. Ik geef ze hier weer.

1. Laat zien dat je je omringd hebt met capabele mensen, wiens inzet je waardeert. Bij elke briefing die Cuomo geeft, zitten links en rechts van hem mensen die een belangrijke rol vervullen bij het bestrijden van de crisis. Telkens als Cuomo deze mensen introduceert, benoemt hij hun kwaliteiten. Op 24 maart introduceert hij twee generaals als volgt: “These are two gentlemen I’ve been in many situations with: we’ve been to hell and back. And if you have to have two professionals dealing with a situation like this, these are the two people you want to be with.” Daarna bedankt hij de mensen die in korte tijd het noodhospitaal hebben opgebouwd waar de briefing gegeven wordt, en zegt over hen: “They really have risen to the occasion”.
Hoewel een dergelijke opening wellicht vanzelfsprekend of zelfs gekunsteld lijkt, is het positieve effect ervan niet te onderschatten. Want als luisteraar trek je de conclusie dat je geleid wordt door competente mensen die voor vergelijkbare vuren hebben gestaan. Daarmee is een eerste basis voor vertrouwen gelegd. En er is nog een tweede, minstens zo gunstig effect van deze aanpak. Want je trekt onbewust ook de conclusie: ‘Deze man weet de inzet van anderen te waarderen. Mensen zullen graag voor hem werken. Hij kan dus een sterk team bouwen.’ Dit roept nog meer vertrouwen op.

2. Toon met cijfers de ernst van de situatie aan, maar laat tegelijkertijd zien dat je een plan hebt om de crisis te lijf te gaan. In tijden van crisis is het voor elke leider de kunst om enerzijds medewerkers te doordringen van de ernst van de situatie, maar tegelijkertijd te voorkomen dat angst tot verlamming of paniek leidt. Hoe doet Cuomo dat? In zijn briefing van 24 maart laat hij een grafiek zien die de dramatische groei van het aantal besmettingen weergeeft. Bij die grafiek zegt hij: These are troubling and astronomical numbers.” Vervolgens zegt hij dat als je deze grafiek doortrekt, de capaciteit van de New Yorkse gezondheidszorg meer dan twee keer overvraagd zal worden, en het maximaal aantal IC-bedden drie keer. Iedere toehoorder begrijpt vanaf dat moment wat er op het spel staat.
Direct daarna vertelt Cuomo welke stappen hij en zijn team aan het nemen zijn om de crisis het hoofd te bieden. Hij vertelt hoe het aantal ziekenhuislocaties wordt uitgebreid, hoe zijn team overal ter wereld medische apparatuur opkoopt en hoe zij het aantal medewerkers in de zorg aan het vergroten zijn. Ter plekke laat hij telefoonnummers zien van ambtenaren die door bedrijven gebeld kunnen worden als zij beschermende kleding kunnen produceren.
Opnieuw creëert Cuomo vertrouwen. Enerzijds door volledig transparant te zijn over de onrustbarende cijfers, maar anderzijds tegelijkertijd aan te tonen dat hij en zijn team effectieve maatregelen nemen om de crisis te bestrijden. Je weet: ‘Deze man weet wat hij aan het doen is.’

3. Laat je vastberadenheid zien om de crisis het hoofd te bieden. Als Cuomo vertelt dat hij met hoteleigenaren in gesprek is om hotelkamers om te laten bouwen tot ziekenhuiskamers, zegt hij: “I will turn this state upside down to get the number of beds we need”. Kort daarvoor heeft hij al het volgende gezegd: “We are aggressively exercising all options. We’re doing everything we can on all levels to slow the spread. We closed businesses, we reduced density. We exhausted every option we have. We have been working around the clock, scouring the globe”. Dergelijke uitspraken laten een grote mate van vastberadenheid zien. Bovendien geeft Cuomo aan volledige verantwoordelijkheid te nemen voor al zijn acties, als hij zegt: “This is what anyone else but me is doing. If somebody wants to blame someone, or wants to complain, blame me. There is no one else who is responsible”. Dat is de derde manier waarop Cuomo vertrouwen oproept: hij neemt volledige verantwoordelijkheid voor alles wat er gebeurt.

4. Wees persoonlijk. Als Cuomo wijst op de mentale gevolgen van de eis dat iedereen thuis moet blijven en op de gevoelens van eenzaamheid die dat kan veroorzaken, vertelt hij over zijn dochter die ook alleen thuis is. Hij zegt dan: “I’ll tell you the truth: I had some of the best conversations with her that I have ever had (…) We talked about things in depth, that we did not have time to talk about in the past, or we did not have the courage or the strength to talk about in the past. Feelings that I had about mistakes that I had made along the way, that I wanted to express my regret and talk through with her” (…) Those three letter sentences can make all the difference: “I miss you. I love you. I am thinking about you. I wish I was there with you. I am sorry you are going through this.”
Tijdens zijn briefing op 13 maart vertelt Cuomo wat zijn dochter voor hem betekent: “My daughter, you know. That’s everything to me. That’s why I get up in the morning. How could I protect my daughter? Why didn’t I protect my daughter? Because it’s impossible. (…) You’re talking about my child, right? (…) So, I understand fully the anxiety that people feel.”
Met dergelijke uitspraken laat Cuomo zien dat hij net zo kwetsbaar is als zijn publiek. Daarmee roept hij sympathie op. Maar het effect is ook dat we ons erkend voelen in de angst en zorgen die we zelf ervaren als gevolg van de crisis.
Bij deze richtlijn is een waarschuwing op zijn plaats. Het is niet altijd gunstig om je meest persoonlijke gevoelens en gedachten openlijk te benoemen. In zijn artikel “The fine line between helpful and harmful authenticity” schrijft de psycholoog Adam Grant dat een kwetsbare opstelling twee risico’s met zich meebrengt (3). De eerste is dat je publiek gaat twijfelen aan je competenties. Kwetsbaarheid kun je je volgens hem alleen veroorloven als je tegelijkertijd kracht en zelfvertrouwen uitstraalt. Het tweede risico is dat je publiek je ervaart als theatraal, met andere woorden als iemand die vooral met zichzelf bezig is en geen aandacht heeft voor de behoeften van anderen. Cuomo kan zich zijn kwetsbare opstelling juist veroorloven omdat hij ook de eerste drie richtlijnen uit dit artikel laat zien.

5. Maak duidelijk op basis van welke waarden je handelt. Tijdens de briefing op 24 maart benoemt Cuomo het schijnbare dilemma tussen economie en gezondheid. Daarbij maakt hij een ding heel duidelijk: een mensenleven gaat bij hem boven alles. Letterlijk zegt hij dat hij als de crisis voorbij is, hij tegen de bevolking wil kunnen zeggen: “I did everything, we could do. When everything we do, saves just one life, I’ll be happy”. Het belang van mensenlevens maakt hij nogmaals duidelijk als hij zegt: “We’re not going to accept a premise that human life is disposable. And we’re not going to put a dollar figure on human life. The first order of business is to save lives, whatever it costs.” Ook aan het eind van zijn presentatie benadrukt hij nog een keer waar het eigenlijk om gaat. Hij zegt dan: “It’s lives. It’s grandmothers and grandfathers and sisters and brothers. (…) It’s about my mother. It’s about your mother. It’s about your loved one. And we will do anything we can to make sure that they are protected.”

6. Biedt hoop. Tijdens zijn briefing op 21 maart zegt Cuomo: “Yes, we have a problem. Yes, we will deal with it. Yes, we will overcome it. (…) I’m proud to be the governor of this great state. We’re going to do it, like we’ve always done it. We’re going to get through this”. Aan het eind van zijn briefing bedankt Cuomo expliciet de “everyday heroes”: het ziekenhuispersoneel, medewerkers in de supermarkt die dubbele diensten draaien, apothekers, agenten, brandweerlieden en buschauffeurs. Hij noemt ze allemaal uitzonderlijke helden, vanwege hun onbaatzuchtigheid en moed. Hun inzet geeft weer “how beautiful people can be, and how courageous people can be, how great Americans can be.” Op het moment dat Cuomo zijn bewondering voor ‘gewone’ burgers uitspreekt, ervaren we die bewondering zelf ook. Dat ontroert en biedt de hoop dat we de crisis zullen overwinnen.

Wil je zelf ervaren hoe inspirerend leiderschap eruitziet?
Bekijk de persbriefing van Cuomo van 24 maart 2020 op Youtube:

1. “How Cuomo, Once on Sidelines, Became the Politician of the Moment”. New York Times, March 24, 2020.
2. https://www.businessinsider.nl/where-to-buy-cuomo-for-president-shirt-lingua-franca-2020-3.
3. “The fine line between helpful and harmful authenticity”, New York Times, April 10, 2020.